Onderwaterdrainage

In opdracht van Agrarische Natuurvereniging De Utrechtse Venen voerde Optifield het onderwaterdrainageproject Groot Wilnis-Vinkeveen en Zegveld-Noord uit. Naast de coördinatie voor het deelgebied Zegveld-Noord, was de projectleiding in handen van Optifield.

Bodemdaling en CO2-uitstoot is een steeds groter wordend probleem in het Groene Hart van Nederland. De grondsoort bestaat daar grotendeels uit veen en dat maakt het agrarisch gebruik niet eenvoudig. Door aanleg van drainage waarbij de uitloop van de drains onder slootpeil liggen, ontstaan er twee voordelen: in natte perioden wordt overtollig water sneller afgevoerd en in droge perioden trekken de drains water aan, zodat het grondwaterpeil wordt verhoogd. Deze verhoging remt de bodemdaling.

ANV de Utrechtse Venen ontving van de provincie Utrecht subsidie om in twee gebieden ca. 400 ha onderwaterdrainage te laten aanleggen: Groot Wilnis-Vinkeveen en Zegveld-Noord. In beide gebieden konden grondeigenaren met 75% onderwaterdrainage laten aanleggen.

Na een aarzelende start kwam het project in 2018 goed uit de startblokken: uiteindelijk is ca. 365 ha onderwaterdrainage aangelegd!

Kavelruil Kamerik

Aftrap van deze kavelruil was in 2016 met een gebiedsinventarisatie, die in 2019  heeft geleid tot een projectplan en een subsidieverstrekking. Na een aantal groepsbijeenkomsten per deelgebied wordt er nu gewerkt aan de planvorming en de terugkoppeling daarvan om in de loop van 2021 dit te laten uitmonden in een kavelruilovereenkomst.

De eerste stap van dit project is gezet in 2016. In het gebied Kamerik-  Harmelen is toen in  een aantal bijeenkomsten geïnventariseerd hoe de toenmalige verkaveling was en of men mogelijkheden zag deze te verbeteren. Uit dat onderzoek bleek al snel dat er veel geïnteresseerden waren die d.m.v. een kavelruil de efficiency van hun bedrijf wilden vergroten. Ook een aantal gebiedsdoelen wil de provincie met dit project realiseren, zoals het tegen gaan  van bodemdaling , uitbreiden van weidevogelbeheer, het verminderen van de landbouwverkeersbewegingen e.d.. Voor het gebied is toen een projectplan geschreven en in de loop van 2019 is daarvoor de subsidie verkregen. Voor de verschillende gebiedsdoelen zijn een aantal informatieavonden geweest voor de grondeigenaren en pachters. In  maart 2020 stonden waren voor alle deelgebieden groepsbijeenkomsten georganiseerd  om gezamenlijk het plan te gaan vormgeven.  Echter corona gooide roet in het eten. Toch zijn er in de loop van de tijd en de bijeenkomsten in september veel gegevens verzameld en daarmee plannen gevormd. Deze plannen worden in de loop van 2020 en begin 2021 na terugkoppeling verder uitgewerkt met de inbreng  van ongeveer 80 ha provinciegrond. De uitwerking hiervan zal eind 2021 tot een kavelruilovereenkomst moeten leiden.

Echter corona gooide roet in het eten. Toch zijn er in de loop van de tijd en de bijeenkomsten in september veel gegevens verzameld en daarmee plannen gevormd. Deze plannen worden in de loop van 2020 en begin 2021 na terugkoppeling verder uitgewerkt met de inbreng  van ongeveer 88 ha provinciegrond. Corona gooit wat roet eten begin 2020, daardoor kunnen geen groepsbijeenkomsten meer plaatsvinden en wordt er geschakeld naar het individuele gesprek. Dit alles leidt tot een  taxatierijp plan  medio 2021 en wordt er een deelruil aan de Gerverscop al ten uitvoer gebracht. In de loop van 2022 worden de puntjes op de i gezet voor het overige ruilplan. Daarvoor zijn 2 ontsluitingen, om hiermee het landbouwverkeer op de weg terug te dringen, tot stand gekomen en is er grond vrijgespeeld voor de aanleg van een rotonde. Eind 2022 is de kavelruil dan ook een zo goed als rond, in februari 2023 is dan ook de kavelruilovereenkomst door 39 partijen getekend waarna in mei de akte is gepasseerd. Uit eindelijk is er 336 ha geruild, 22 ha natuur gerealiseerd in Nieuwkoop, zijn de huiskavels met 86 ha gegroeid en is het agrarisch natuurbeheer met 140 ha gegroeid. Daarnaast is er nog een toezegging voor de aanleg van 65  ha waterinfiltratiesysteem, om de bodemdaling in een deel van het gebied tegen te gaan. Al met al een prachtige ruil met veel winnaars, zowel voor de landbouwstructuurverbetering als invulling van de maatschappelijke doelen.

 

Natuurinclusief kavelruilen

Overheden zijn bereid om hun grondposities in te zetten bij vrijwillige kavelruilen en stellen daarbij bepaalde voorwaarden. Die voorwaarden zijn vaak het meenemen van publieke doelen in het ruilproces. Daarbij valt te denken aan het realiseren van water

Overheden zijn bereid om hun grondposities in te zetten bij vrijwillige kavelruilen en stellen daarbij bepaalde voorwaarden. Die voorwaarden zijn vaak het meenemen van publieke doelen in het ruilproces. Daarbij valt te denken aan het realiseren van water-, infrastructurele- en natuurdoelen. Daar waar waterschappen en provincies op het gebied van natuurontwikkeling de gestelde ambities in diverse gebieden niet halen, kan ‘natuurinclusief’ kavelruilen de realisatie versnellen. Het mes snijdt dan aan twee kanten: de verkaveling van agrariërs verbetert en overheden realiseren de gestelde doelen.

Optifield voert voor meerdere opdrachtgevers dagelijks natuurinclusieve kavelruilen uit. Hieronder staan enkele voorbeelden van afgeronde en lopende projecten waarbij ‘natuurinclusief’ kavelruilen een belangrijke rol vervulde:

  • Aanleg EVZ Kil en Gantel in het land van Heusden en Altena en gecombineerde grondverwerving voor kadeversterking en aanleg EVZ langs diverse boezemkade in de Alblasserwaard voor Waterschap Rivierenland
  • Herinrichting Modderbeek in de omgeving Leusden en Achterveld voor O-gen
  • Aanleg KRW-oevers in westelijk Gelderland voor Waterschap Rivierenland
  • Kreken Kweken op Voorne-Putten in opdracht van de gemeente Hellevoetsluis
  • Landgoed Kolland, PAS-maatregelen en Natura-2000 vernatting voor O-gen
  • Vervolmaking NNN-gebieden in de Krimperwaard voor Provincie Zuid-Holland, gemeente en LTO- Noord
  • Realisatie van kilometers EVZ en honderden hectaren EHS in de gemeente Heusden in opdracht van Waterschap Aa en Maas en de Provincie Brabant

Wilt u meer weten over onze pragmatische manier van werken? Neem dan contact met ons op!

GIS-ondersteuning Cultuurhistorische Waardenkaarten

Het digitaliseren van onderzoeksgegevens voor het opstellen en visueel inzichtelijk maken van Cultuurhistorische Waardenkaarten

In opdracht van en in samenwerking met bureau Lantschap heeft Optifield voor meerdere opdrachtgevers, gemeenten en provincies, bijgedragen aan het opstellen van Cultuurhistorische Waardenkaarten. Het digitaliseren van de geïnventariseerde gegevens in GIS behoorde tot de taken van Optifield. Hierdoor werden de gegevens eenvoudig, zowel beroepshalve als voor overige belangstellenden, toegankelijk en inzichtelijk gemaakt.

Door het categoriseren van de diverse rubrieken, is het mogelijk om overzichtelijk kaartmateriaal, zowel digitaal als analoog, te reproduceren. Voor de gemeenten Harderwijk, Lingewaal, Woerden/Oudewater, Lopik, Wijk bij Duurstede, Vliegkamp Valkenburg en Voor Het Geldersch Landschap en Kasteelen hebben wij de Cultuurhistorische Waardenkaarten opgesteld.

Voor een voorbeeld van een gedigitaliseerde Cultuurhistorische Waardenkaart klik hier.