Stan Gloudemans Archives

Kavelruil Wildertse Arm

Grondverwerving en kavelruil in Midden Brabant ten behoeve van een Ecologische verbindingszone in opdracht van de Duinboeren.

In opdracht van de Duinboeren is Optifield in de rol van grondverwerver en kavelruilcoördinator betrokken bij dit project. Een natte ecologische verbindingszone van circa 8 ha (circa 2,5 km x ruim 30 meter breed gemiddeld) moet het bosgebied Huis ter Heide als meest westelijke uitloper van de Loonse en Drunense Duinen gaan verbinden met de Onkelsloot, die al is ingericht. Een deel van de EVZ wordt gevormd door het landschappelijk deel van een zonnepark, dat in ontwikkeling is ten noorden van de Coca-Cola fabrieken.

Weidevogelkerngebied Zuidpolder, Pijnacker-Nootdorp

Versterken van een weidevogelkerngebied tussen de steden Rotterdam en Den Haag. Met het instrument vrijwillige kavelruil worden de gronden op de juiste plek gelegd.

In opdracht van de gemeente Pijnacker-Noordorp werkt Optifield voor Stichting Kavelruil Zuid-Holland aan dit weidevogelproject.

Kavelruil Zoetermeerse Meerpolder

Deze kavelruil heeft tot doel één of twee robuuste blokken grond van de Provincie te maken, nu Staatsbosbeheer zich uit het gebied terugtrekt, waar de best mogelijke omstandigheden voor weidevogels gevormd kunnen worden.

De Zoetermeerse Meerpolder is een prachtige eivormige droogmakerij pal ten noorden van Zoetermeer. Ook de gemeente Leidschendam-Voorburg heeft grondgebied in de polder. Met financiële middelen van de ‘landschapstafel’ trekt de gemeente Zoetermeer dit project met medewerking van de provincie en het Hoogheemraadschap van Rijnland.

Na een inventarisatie in het voorjaar van 2019 heeft Optifield als onderaannemer van de Stichting Kavelruil Zuid-Holland een ruilplan gemaakt en dit plan een aantal keren bijgewerkt als gevolg van reacties uit een aantal gespreksrondes. In oktober 2019 zijn alle mogelijk te ruilen gronden al getaxeerd en het is de bedoeling direct in de winter van 2019-2020 daadwerkelijk circa 75 hectare grond te ruilen tussen circa 15 eigenaren. Een echte Turbo-Kavelruil dus!

Kavelruil Kamerik

Aftrap van deze kavelruil was in 2016 met een gebiedsinventarisatie, die in 2019 heeft geleid tot een projectplan en een subsidieverstrekking. Na een aantal groepsbijeenkomsten per deelgebied wordt er nu gewerkt aan de planvorming en de terugkoppeling daarvan om in de loop van 2021 dit te laten uitmonden in een kavelruilovereenkomst.

De eerste stap van dit project is gezet in 2016. In het gebied Kamerik- Harmelen is toen in een aantal bijeenkomsten geïnventariseerd hoe de toenmalige verkaveling was en of men mogelijkheden zag deze te verbeteren. Uit dat onderzoek bleek al snel dat er veel geïnteresseerden waren die d.m.v. een kavelruil de efficiency van hun bedrijf wilden vergroten. Ook een aantal gebiedsdoelen wil de provincie met dit project realiseren, zoals het tegen gaan van bodemdaling , uitbreiden van weidevogelbeheer, het verminderen van de landbouwverkeersbewegingen e.d.. Voor het gebied is toen een projectplan geschreven en in de loop van 2019 is daarvoor de subsidie verkregen. Voor de verschillende gebiedsdoelen zijn een aantal informatieavonden geweest voor de grondeigenaren en pachters. In maart 2020 stonden waren voor alle deelgebieden groepsbijeenkomsten georganiseerd om gezamenlijk het plan te gaan vormgeven. Echter corona gooide roet in het eten. Toch zijn er in de loop van de tijd en de bijeenkomsten in september veel gegevens verzameld en daarmee plannen gevormd. Deze plannen worden in de loop van 2020 en begin 2021 na terugkoppeling verder uitgewerkt met de inbreng van ongeveer 80 ha provinciegrond. De uitwerking hiervan zal eind 2021 tot een kavelruilovereenkomst moeten leiden.

Echter corona gooide roet in het eten. Toch zijn er in de loop van de tijd en de bijeenkomsten in september veel gegevens verzameld en daarmee plannen gevormd. Deze plannen worden in de loop van 2020 en begin 2021 na terugkoppeling verder uitgewerkt met de inbreng van ongeveer 88 ha provinciegrond. Corona gooit wat roet eten begin 2020, daardoor kunnen geen groepsbijeenkomsten meer plaatsvinden en wordt er geschakeld naar het individuele gesprek. Dit alles leidt tot een taxatierijp plan medio 2021 en wordt er een deelruil aan de Gerverscop al ten uitvoer gebracht. In de loop van 2022 worden de puntjes op de i gezet voor het overige ruilplan. Daarvoor zijn 2 ontsluitingen, om hiermee het landbouwverkeer op de weg terug te dringen, tot stand gekomen en is er grond vrijgespeeld voor de aanleg van een rotonde. Eind 2022 is de kavelruil dan ook een zo goed als rond, in februari 2023 is dan ook de kavelruilovereenkomst door 39 partijen getekend waarna in mei de akte is gepasseerd. Uit eindelijk is er 336 ha geruild, 22 ha natuur gerealiseerd in Nieuwkoop, zijn de huiskavels met 86 ha gegroeid en is het agrarisch natuurbeheer met 140 ha gegroeid. Daarnaast is er nog een toezegging voor de aanleg van 65 ha waterinfiltratiesysteem, om de bodemdaling in een deel van het gebied tegen te gaan. Al met al een prachtige ruil met veel winnaars, zowel voor de landbouwstructuurverbetering als invulling van de maatschappelijke doelen.

Onderzoek voor herstructurering Bollenstreek

Onderzoek naar de wensen op perceels- en bedrijfsniveau om de herstructurering van de Duin- en Bollenstreek voor de bollenteelt in gang te zetten voor Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM).

De Duin- en Bollenstreek is van oudsher een belangrijk teelt- en handelsgebied voor de bloembollenteelt. Om het gebied toekomstbestendig te houden voor de teelt van bollen, wil de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) het gebied herstructureren. Bijvoorbeeld met vrijwillige kavelruil en door het verbeteren van vorm, omvang, ontwatering of ontsluiting van percelen.

In opdracht van de GOM inventariseert de Stichting Kavelruil Zuid-Holland waaraan op bedrijfs- en perceelniveau behoefte is. Dit onderzoek wordt gedaan met één op één gesprekken met zo’n 125 eigenaren van bollengrond en bollentelers. Met de informatie die uit de gesprekken komt, kan de GOM maatregelen in gang gaan zetten.

Natuurinclusief kavelruilen

Overheden zijn bereid om hun grondposities in te zetten bij vrijwillige kavelruilen en stellen daarbij bepaalde voorwaarden. Die voorwaarden zijn vaak het meenemen van publieke doelen in het ruilproces. Daarbij valt te denken aan het realiseren van water-, infrastructurele- en natuurdoelen. Daar waar waterschappen en provincies op het gebied van natuurontwikkeling de gestelde ambities in diverse gebieden niet halen, kan ‘natuurinclusief’ kavelruilen de realisatie versnellen. Het mes snijdt dan aan twee kanten: de verkaveling van agrariërs verbetert en overheden realiseren de gestelde doelen.

Optifield voert voor meerdere opdrachtgevers dagelijks natuurinclusieve kavelruilen uit. Hieronder staan enkele voorbeelden van afgeronde en lopende projecten waarbij ‘natuurinclusief’ kavelruilen een belangrijke rol vervulde:

Aanleg EVZ Kil en Gantel in het land van Heusden en Altena en gecombineerde grondverwerving voor kadeversterking en aanleg EVZ langs diverse boezemkade in de Alblasserwaard voor Waterschap Rivierenland
Herinrichting Modderbeek in de omgeving Leusden en Achterveld voor O-gen
Aanleg KRW-oevers in westelijk Gelderland voor Waterschap Rivierenland
Kreken Kweken op Voorne-Putten in opdracht van de gemeente Hellevoetsluis
Landgoed Kolland, PAS-maatregelen en Natura-2000 vernatting voor O-gen
Vervolmaking NNN-gebieden in de Krimperwaard voor Provincie Zuid-Holland, gemeente en LTO- Noord
Realisatie van kilometers EVZ en honderden hectaren EHS in de gemeente Heusden in opdracht van Waterschap Aa en Maas en de Provincie Brabant

Wilt u meer weten over onze pragmatische manier van werken? Neem dan contact met ons op!

Kavelruilcoördinator/gebiedscoördinator Midden-Delfland

Met behulp van grond en diverse instrumenten stimuleren van de agrarische activiteiten in combinatie met het versterken van het landschap.

De gemeente Midden-Delfland wil het agrarische cultuurlandschap beschermen, omdat het van groot belang is voor de leefomgeving van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. De melkveehouderij is hierin cruciaal. De gemeente werkt nauw samen met LTO Delflands Groen.

In het kader van de Bestuurlijke Overeenkomst IODS is het project Grondinstrument opgezet. Doel is om het open agrarische gebied te stimuleren met behoud van een economisch duurzame agrarische sector. Het Grondinstrument wil:

De beschikbaarheid van grond voor de grondgebonden landbouw bevorderen
Maatwerkondersteuning bieden aan boeren die grond van anderen willen overnemen
Een effectieve jurdisch-planologische bescherming van agrarische grond bewerkstelligen
Maatschappelijke diensten van boeren ondersteunen om de economische basis onder het bedrijf te versterken

Een concrete maatregel is om vrijwillige kavelruil te stimuleren. De gemeente heeft de financiële middelen om als Grondbank te kunnen optreden, door tijdelijk gronden te kopen. Ienze Koekkoek is daarvoor de coördinator. Daarnaast kijkt hij of voor een agrarische ondernemer nog andere zaken gerealiseerd kunnen worden. Bijvoorbeeld groene en blauwe diensten, toeristisch-recreatieve zaken etc. Ienze zet deze ondernemer dan op het juiste spoor. Verder wordt ingespeeld op actuele ontwikkelingen in het gebied, zoals de planvorming rondom de Blankenburgtunnel, boerderijverplaatsingen en dergelijke.

Weidevogelbeheer is een belangrijk thema in Midden-Delfland. Heel actueel is het zoeken naar methoden om langjarig weidevogelbeheer te integreren in de agrarische bedrijfsvoering. Op dit moment worden enkele modellen ontwikkeld met afspraken voor 30-jarig weidevogelbeheer.

Er loopt een project onder leiding van Ienze voor het instellen van een ‘Grondgebruikersbank Hof van Delfland’. Grondeigenaren en – gebruikers hebben samen een transparant systeem van eisen en criteria ontwikkeld om grond in beheer of huur/pacht uit te geven. Nu wordt de implementatie van de Grondgebruikersbank voorbereid.

We zijn betrokken bij het Innovatienetwerk Midden In Delfland’. Bewoners, bedrijven, organisaties en overheden zijn met elkaar bezig om nieuwe wegen te vinden om Midden-Delfland te versterken. Ienze speelt daarin een praktische rol.

De gemeente Midden-Delfland wil graag een Boerderij van de Toekomst ontwikkelen in de Zuidbuurt. We denken mee over het proces om tot die boerderij te komen.